با معرفی نسخه‌های مختلف سیستم‌عامل ویندوز 11، مایکروسافت تلاش کرده تا نیازهای متنوع کاربران را برآورده کند. دو نسخه‌ی پرکاربرد ویندوز 11، یعنی Education و SE، هر کدام ویژگی‌ها و قابلیت‌های خاص خود را دارند که آن‌ها را برای گروه‌های خاصی از کاربران مناسب می‌سازد. نسخه Education بیشتر برای محیط‌های آموزشی و دانشگاهی طراحی شده است، در حالی که نسخه SE (Specialized Edition) به‌ویژه برای دستگاه‌های ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر با استفاده در مشاغل و مدارس خاص مناسب است. در این مقاله، به بررسی تفاوت‌های اساسی بین این دو نسخه خواهیم پرداخت تا به شما کمک کنیم بهترین انتخاب را با توجه به نیازهای خود انجام دهید.
Windows 11 Education چیست؟
Windows 11 Education نسخه‌ای از سیستم‌عامل ویندوز 11 است که به‌طور خاص برای استفاده در محیط‌های آموزشی، از جمله مدارس، دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی طراحی شده است. این نسخه با هدف تسهیل فرآیندهای آموزشی و مدیریتی، ویژگی‌هایی مشابه با نسخه‌ی Windows 11 Pro دارد، اما با قابلیت‌ها و تنظیمات اضافی که نیازهای خاص محیط‌های آموزشی را برآورده می‌کند.
Windows 11 Education به مدیران و معلمان امکان می‌دهد که به‌طور مؤثرتر و با امنیت بالا، دستگاه‌های دانش‌آموزان و کارکنان را مدیریت کنند. این نسخه از سیستم‌عامل همچنین ابزارهایی برای همکاری و یادگیری آنلاین ارائه می‌دهد و امکانات ویژه‌ای برای کمک به دانش‌آموزان با نیازهای خاص فراهم می‌کند.
در کنار قابلیت‌های امنیتی پیشرفته مانند BitLocker و Windows Defender، این نسخه دارای ابزارهای مدیریت دستگاه و گروه‌های کاری پیشرفته است که برای نظارت و تنظیم دستگاه‌ها در یک محیط آموزشی کاربرد دارد. به‌طور کلی، Windows 11 Education با در نظر گرفتن نیازهای ویژه محیط‌های آموزشی طراحی شده و ویژگی‌هایی را ارائه می‌دهد که به معلمان، دانش‌آموزان و مدیران سیستم این امکان را می‌دهد تا تجربه‌ای امن، یکپارچه و کارآمد از فناوری‌های دیجیتال در فرآیند آموزش داشته باشند.
Windows 11 SE چیست؟
Windows 11 SE نسخه‌ای از سیستم‌عامل ویندوز 11 است که به‌طور ویژه برای دستگاه‌های ساده و مقرون‌به‌صرفه طراحی شده است. این نسخه بیشتر برای استفاده در مدارس و محیط‌های آموزشی با هدف کاهش هزینه‌ها و ارائه عملکرد مناسب در دستگاه‌های کم‌هزینه توسعه یافته است. Windows 11 SE ویژگی‌های ساده‌شده و بهینه‌سازی‌شده‌ای دارد و عمدتاً برای استفاده در یادگیری آنلاین و مدارس طراحی شده است.
تفاوت های عمده بین Windows 11 Education و Windows 11 SE
دسترس‌پذیری
دریافت و استفاده از Windows 11 Education فرآیندی ساده است که از طریق ارتقاء نسخه‌های قبلی سیستم‌عامل انجام می‌شود. اگر یک دستگاه Windows 10 Education وجود داشته باشد که شرایط لازم برای ارتقاء به Windows 11 را داشته باشد، به‌طور خودکار به یک دستگاه Windows 11 Education تبدیل می‌شود. این فرآیند به‌طور خودکار انجام می‌شود و به کاربران این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به خرید سخت‌افزار جدید، به نسخه جدید سیستم‌عامل دسترسی پیدا کنند. این نسخه به‌ویژه برای مدارس و مؤسسات آموزشی طراحی شده است و به آن‌ها این فرصت را می‌دهد که به‌راحتی از مزایای امنیتی، مدیریتی و ویژگی‌های پیشرفته Windows 11 بهره‌مند شوند.
در مقابل، Windows 11 SE نسخه‌ای خاص است که تنها به‌عنوان نرم‌افزار از پیش نصب‌شده بر روی دستگاه‌های سازگار با این نسخه در دسترس قرار دارد و هیچ‌گونه تصویر نصب یا نسخه‌ای برای ارتقاء از سایر نسخه‌های ویندوز ندارد. این نسخه به‌طور ویژه برای دستگاه‌های مقرون‌به‌صرفه و ساده‌ای طراحی شده است که به‌ویژه در محیط‌های آموزشی با بودجه محدود مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آنجایی که Windows 11 SE به‌طور پیش‌فرض بر روی دستگاه‌های خاصی نصب می‌شود، مؤسسات آموزشی برای استفاده از این نسخه نیاز به خرید سخت‌افزار جدید دارند. در نتیجه، برخلاف Windows 11 Education که به‌راحتی از طریق ارتقاء نسخه‌های قبلی قابل دسترسی است، Windows 11 SE به‌طور مستقیم بر روی دستگاه‌هایی که با این نسخه سازگار هستند، ارائه می‌شود و امکان ارتقاء یا نصب آن روی دستگاه‌های موجود وجود ندارد. بنابراین، مدارس و مؤسسات آموزشی باید برای استفاده از Windows 11 SE، علاوه بر خرید نسخه نرم‌افزاری، اقدام به خرید دستگاه‌های جدید کنند. این موضوع ممکن است برای برخی از مؤسسات آموزشی که تمایل دارند دستگاه‌های موجود خود را به‌روزرسانی کنند، چالش‌برانگیز باشد.
دسترس‌پذیری و نصب اپلیکیشن‌ها
یکی از ویژگی‌های مهم در سیستم‌عامل‌های مختلف ویندوز، امکان نصب و استفاده از اپلیکیشن‌ها است که برای کاربران در محیط‌های آموزشی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در Windows 11 Education، کاربران این نسخه قادرند تا تمامی انواع اپلیکیشن‌های ویندوزی از جمله PWA (اپلیکیشن‌های وب پیشرفته)، UWP (اپلیکیشن‌های پلتفرم یونیورسال ویندوز) و Win32 (اپلیکیشن‌های سنتی ویندوز) را از طریق Microsoft Store یا سایر روش‌های معتبر نصب و اجرا کنند. به شرطی که کاربران دسترسی‌های مدیریتی یا مجوزهای مناسب را داشته باشند، آن‌ها می‌توانند برنامه‌هایی را که نیاز دارند برای اهداف آموزشی یا حرفه‌ای خود نصب کنند. این ویژگی به مؤسسات آموزشی این امکان را می‌دهد که از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار باشند و تمامی نرم‌افزارهای مورد نیاز خود را برای تدریس، یادگیری و مدیریت کلاس‌ها نصب کنند.
اما در Windows 11 SE، فرآیند نصب و استفاده از اپلیکیشن‌ها محدودتر است. این نسخه از ویندوز عمدتاً برای استفاده در محیط‌های آموزشی با دستگاه‌های مقرون‌به‌صرفه طراحی شده است و به همین دلیل، Microsoft Store در این نسخه غیرفعال شده است. این محدودیت به‌ویژه برای کسانی که نیاز به نصب اپلیکیشن‌های خاص دارند، یک چالش به‌شمار می‌رود. علاوه بر این، نصب دستی اپلیکیشن‌های Win32 و UWP محدود است و تنها مدیران فناوری اطلاعات با دسترسی‌های خاص می‌توانند از طریق Intune for Education، اپلیکیشن‌ها را نصب یا حذف کنند. Intune for Education یک سرویس مدیریت دستگاه‌های موبایل (MDM) مبتنی بر ابر از مایکروسافت است که به مدیران مدارس این امکان را می‌دهد تا دستگاه‌های دانش‌آموزان را از راه دور مدیریت کنند. این سرویس همچنین به مدرسه‌ها کمک می‌کند تا اپلیکیشن‌های آموزشی را به‌طور خودکار بر روی دستگاه‌های دانش‌آموزان نصب کنند.
با وجود محدودیت‌های موجود در Windows 11 SE، برخی از اپلیکیشن‌ها می‌توانند بر روی این نسخه نصب شوند، که بیشتر شامل اپلیکیشن‌های حیاتی برای محیط‌های آموزشی هستند. این اپلیکیشن‌ها شامل دسته‌های زیر می‌شوند:
- راه‌حل‌های آزمون‌گیری: اپلیکیشن‌هایی که برای برگزاری آزمون‌ها و ارزیابی‌های آنلاین در کلاس‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- اپلیکیشن‌های فیلترکننده محتوا: این اپلیکیشن‌ها به مدیران مدارس کمک می‌کنند تا دسترسی به محتواهای نامناسب را مسدود کنند و محیطی امن برای دانش‌آموزان فراهم سازند.
- اپلیکیشن‌های دسترسی‌پذیری: نرم‌افزارهایی که به دانش‌آموزان با نیازهای ویژه کمک می‌کنند تا از دستگاه‌های خود به‌طور مؤثرتر استفاده کنند.
- اپلیکیشن‌های ارتباطی کلاس درسی: این اپلیکیشن‌ها برای تسهیل ارتباطات بین معلمان و دانش‌آموزان، مانند نرم‌افزارهای برگزاری جلسات آنلاین و ارسال تکالیف، استفاده می‌شوند.
- مرورگرها: نرم‌افزارهایی که به دانش‌آموزان این امکان را می‌دهند که به منابع آنلاین و وب‌سایت‌های آموزشی دسترسی پیدا کنند.
- اپلیکیشن‌های ضروری برای تشخیص، اتصال، مدیریت و پشتیبانی: این اپلیکیشن‌ها برای کمک به مدیریت دستگاه‌ها، بررسی وضعیت سیستم و انجام تعمیرات یا پشتیبانی فنی استفاده می‌شوند.
محدودیت‌های سخت‌افزاری
یکی از تفاوت‌های عمده بین Windows 11 Education و Windows 11 SE در مورد پشتیبانی از سخت‌افزار است. در حالی که Windows 11 Education قابلیت نصب بر روی انواع مختلف دستگاه‌ها را دارد، از جمله دستگاه‌های با مشخصات پایین تا دستگاه‌های با سخت‌افزار پیشرفته، Windows 11 SE به‌طور خاص برای اجرا بر روی دستگاه‌های سطح مبتدی طراحی شده است. این نسخه به‌گونه‌ای بهینه‌سازی شده که عملکرد دستگاه‌های کم‌هزینه و با سخت‌افزار ساده را حفظ کند، بدون اینکه فشار زیادی بر روی منابع سیستم وارد کند.
به این معنا که Windows 11 SE برای دستگاه‌هایی با مشخصات سخت‌افزاری پایین‌تر، مانند حافظه ذخیره‌سازی کمتر از 128GB و حافظه RAM کمتر از 8GB، بهینه‌سازی شده است و عملکرد مطلوبی را در این دستگاه‌ها ارائه می‌دهد. این نسخه برای دستگاه‌هایی که از پردازنده‌های کم‌قدرت‌تر و مشخصات فنی محدودتری برخوردار هستند، طراحی شده و به همین دلیل قادر به اجرای ویندوز 11 SE روی دستگاه‌هایی با پردازنده‌های قدرتمندتر یا ظرفیت حافظه بالاتر نخواهد بود.
از سوی دیگر، Windows 11 Education می‌تواند بر روی دستگاه‌های با سخت‌افزار قدرتمندتر نیز نصب شود و از ویژگی‌های پیشرفته‌تر سیستم‌عامل بهره‌برداری کند، از جمله استفاده از پردازنده‌های قدرتمندتر، حافظه RAM بیشتر و فضای ذخیره‌سازی بالاتر. این انعطاف‌پذیری به Windows 11 Education اجازه می‌دهد تا در محیط‌های متنوع‌تری از جمله سازمان‌ها و موسسات آموزشی با نیازهای مختلف عملکرد دهد.
چیدمان‌های Snap
در ویندوز 11، مایکروسافت ویژگی چیدمان‌های Snap را معرفی کرد تا تجربه استفاده همزمان از چندین اپلیکیشن را برای کاربران بهبود بخشد. این ویژگی به‌ویژه برای کسانی که نیاز دارند چندین کار را به طور همزمان انجام دهند، بسیار مفید است. با استفاده از چیدمان‌های Snap، کاربران می‌توانند پنجره‌های مختلف را به راحتی کنار هم قرار دهند و از فضای صفحه نمایش به‌طور بهینه‌تری استفاده کنند. این قابلیت باعث می‌شود که کاربران بتوانند به سرعت و به سادگی میان اپلیکیشن‌ها و پنجره‌ها جابجا شوند و تجربه‌ای کارآمدتر از چندوظیفه‌ای داشته باشند.
در Windows 11 Education و دیگر نسخه‌های این سیستم‌عامل، مایکروسافت امکان استفاده از شش نوع چیدمان مختلف را فراهم کرده است که شامل گزینه‌هایی مانند چیدمان‌های دو، سه یا چهار پنجره‌ای می‌شود. این تنوع به کاربران این امکان را می‌دهد که در فضای صفحه نمایش خود تعداد بیشتری از اپلیکیشن‌ها را به‌طور همزمان و به‌صورت مرتب و منظم باز کنند، بدون اینکه فضای صفحه‌نمایش شلوغ شود یا دچار بهم‌ریختگی شود. این ویژگی برای دانش‌آموزان، معلمان و متخصصان که به طور همزمان با چندین اپلیکیشن کار می‌کنند، بسیار مفید است.
اما در Windows 11 SE، این قابلیت به‌طور محدودتری ارائه شده است. Windows 11 SE فقط از دو گزینه چیدمان Snap پشتیبانی می‌کند که به این معنی است که کاربران می‌توانند تنها دو اپلیکیشن را به‌طور همزمان کنار هم باز کنند. این محدودیت برای محیط‌های آموزشی طراحی شده است که تمرکز بر روی استفاده از تعداد کمی اپلیکیشن در زمان‌های مختلف است. از آنجا که Windows 11 SE برای دستگاه‌های کم‌هزینه و با مشخصات فنی پایین‌تر طراحی شده است، این ویژگی محدود به این دو چیدمان برای ساده‌سازی تجربه کاربری است و به‌طور عمدی از پیچیدگی‌های اضافی برای کاربران جلوگیری می‌کند.
مدیریت ابری
هر دو نسخه Windows 11 Education و Windows 11 SE به طور خاص برای محیط‌های آموزشی طراحی شده‌اند و هدفشان ارتقاء تجربه یادگیری و آموزش از طریق فناوری است. با این حال، رویکردهای مختلفی در نحوه استفاده از امکانات این دو سیستم‌عامل وجود دارد که می‌تواند تأثیر زیادی بر نحوه مدیریت و استفاده از منابع در مدارس و مؤسسات آموزشی داشته باشد.
Windows 11 Education یک سیستم‌عامل انعطاف‌پذیر است که می‌تواند در هر دو محیط آنلاین و آفلاین به خوبی کار کند. این سیستم‌عامل برای سازمان‌هایی که به منابع آفلاین نیاز دارند، مناسب است، زیرا کاربران می‌توانند به نرم‌افزارهایی که به طور محلی نصب شده‌اند دسترسی داشته باشند و بدون نیاز به اتصال مداوم به اینترنت از آن‌ها استفاده کنند. این ویژگی باعث می‌شود که مدارس و دانشگاه‌ها بتوانند از Windows 11 Education در مناطق با دسترسی محدود به اینترنت یا در شرایطی که اتصال به شبکه پر سرعت امکان‌پذیر نیست، بهره‌برداری کنند. در واقع، Windows 11 Education به کاربران این امکان را می‌دهد تا از اپلیکیشن‌های بومی، فایل‌ها و منابع آموزشی بدون نیاز به اتصال دائم به اینترنت استفاده کنند.
در مقابل، Windows 11 SE با رویکرد ابر-اول طراحی شده است و به شدت به اتصال اینترنتی وابسته است. این سیستم‌عامل برای دستگاه‌هایی با منابع کم و محیط‌های آموزشی با نیازهای خاص، مانند مدارس ابتدایی یا مناطقی که به دستگاه‌های کم‌هزینه نیاز دارند، مناسب است. به این ترتیب، بیشتر فرآیندها و ابزارهای مورد استفاده در Windows 11 SE از طریق اینترنت و سرویس‌های ابری انجام می‌شود. این شامل اپلیکیشن‌هایی است که به طور عمده از طریق مرورگرهای وب مانند Microsoft Edge یا Google Chrome اجرا می‌شوند. همچنین، اپلیکیشن‌های وب-اول مایکروسافت مانند OneDrive (که برای ذخیره‌سازی ابری و همگام‌سازی فایل‌ها به‌طور خودکار استفاده می‌شود) و مجموعه اپلیکیشن‌های Microsoft Office (که بیشتر به صورت آنلاین از طریق Office.com یا نسخه‌های آنلاین در OneDrive قابل دسترسی است) به کاربران این نسخه امکان دسترسی به ابزارها و منابع مورد نیاز برای یادگیری و آموزش را می‌دهند.
این رویکرد مبتنی بر ابر، مزایای زیادی دارد، به‌ویژه در شرایطی که نیاز به همگام‌سازی فوری داده‌ها، دسترسی به منابع آموزشی به روز و امکان مدیریت متمرکز بر روی دستگاه‌ها و کاربران در سطح مدارس یا دانشگاه‌ها باشد. از طریق سرویس‌هایی مانند Intune for Education، مدیران فناوری اطلاعات در مدارس می‌توانند دستگاه‌ها و نرم‌افزارها را به راحتی از راه دور مدیریت کنند. این مدیریت ابری به‌ویژه در مقیاس وسیع، زمانی که مدارس و مؤسسات آموزشی قصد دارند تعداد زیادی دستگاه و نرم‌افزار را به طور همزمان مدیریت کنند، بسیار مفید است.
البته، وابستگی به اینترنت و خدمات ابری در Windows 11 SE می‌تواند چالش‌هایی نیز به همراه داشته باشد. در مناطقی که دسترسی به اینترنت پرسرعت یا پایدار دشوار است، کاربران ممکن است در استفاده از تمامی امکانات این نسخه با مشکلاتی مواجه شوند. همچنین، اتکا به سرویس‌های ابری برای ذخیره‌سازی داده‌ها و انجام وظایف ممکن است نگرانی‌هایی در زمینه حریم خصوصی و امنیت اطلاعات ایجاد کند، که باید توسط مدارس و سازمان‌ها با توجه به نیازهای خاص خود به دقت مدیریت شود.
سخن پایانی
Windows 11 Education تجربه یادگیری و تدریس مدارس را با ارائه یادگیری شخصی‌سازی شده تسهیل می‌کند. این نسخه از ویندوز به‌عنوان امن‌ترین و قوی‌ترین نسخه تاکنون، نه تنها امنیت و پایداری را برای کاربران فراهم می‌آورد، بلکه با ابزارها و ویژگی‌های پیشرفته خود کارایی و بهره‌وری را بهبود می‌بخشد. این نسخه به معلمان و دانش‌آموزان این امکان را می‌دهد که با استفاده از فناوری‌های نوین، تعامل بهتری با یکدیگر داشته باشند و فرآیند یادگیری و تدریس را به طور موثرتری انجام دهند. ویژگی‌های خاصی مانند دسترسی آسان به منابع آموزشی، ابزارهای همکاری آنلاین و قابلیت‌های امنیتی پیشرفته، این نسخه را به انتخابی ایده‌آل برای مؤسسات آموزشی تبدیل کرده است.
در نهایت، انتخاب میان Windows 11 Education و Windows 11 SE به نیازها و اولویت‌های هر مؤسسه آموزشی بستگی دارد. Windows 11 Education با ویژگی‌های پیشرفته مدیریتی، امنیتی و سازگاری با سخت‌افزارهای مختلف، انتخابی مناسب برای محیط‌های آموزشی پیچیده‌تر است که نیاز به انعطاف‌پذیری بیشتری دارند. در مقابل، Windows 11 SE با طراحی ساده و بهینه‌سازی‌شده برای دستگاه‌های کم‌هزینه، به‌ویژه برای مدارس و موسسات آموزشی با بودجه محدود، انتخابی مناسب است که با محدودیت‌های کمتر از نظر هزینه و سخت‌افزار، همچنان امکان ارائه تجربه آموزشی مؤثر را فراهم می‌کند.
