اکتیو دایرکتوری (Active Directory) یکی از اجزای اساسی در مدیریت زیرساختهای شبکه است که نقش مهمی در ذخیرهسازی و مدیریت اطلاعات کاربران، گروهها و منابع مختلف دارد. از زمان معرفی آن، اکتیو دایرکتوری در نسخههای مختلف ویندوز سرور بهطور مداوم ارتقا یافته و ویژگیهای جدیدی به آن اضافه شده است. ویندوز سرور 2025 نیز با تغییرات قابل توجهی در بخش اکتیو دایرکتوری همراه است که هدف آن بهبود عملکرد، امنیت و قابلیتهای مدیریتی برای سازمانها و کسبوکارها است. این مقاله به بررسی مهمترین تغییرات و قابلیتهای جدید اکتیو دایرکتوری در ویندوز سرور 2025 خواهد پرداخت و نحوه تاثیرگذاری این ویژگیها بر روی بهبود کارایی و امنیت در محیطهای شبکهای را بررسی میکند.
سطح عملکردی جدید در اکتیو دایرکتوری ویندوز سرور 2025

ویندوز سرور 2025 با معرفی یک سطح عملکردی جدید در اکتیو دایرکتوری، گام مهمی در جهت بهبود و ارتقای قابلیتهای مدیریتی و امنیتی برداشته است. آخرین بار که مایکروسافت یک سطح عملکردی جدید برای اکتیو دایرکتوری معرفی کرد، در ویندوز سرور 2016 بود. این نسخه جدید در ویندوز سرور 2025 با تغییرات اساسی در ساختار و عملکرد اکتیو دایرکتوری همراه است و به مدیران سیستم این امکان را میدهد که از ویژگیهای پیشرفتهتری در زمینه مدیریت دامنه و جنگلها استفاده کنند.
سطح عملکردی جدید بهطور ویژهای به نسخه سرور ویندوز مرتبط است و نحوه عملکرد و قابلیتهای آن به این نسخه بستگی دارد. این ویژگی، که باید بهطور دستی توسط مدیران فعال شود، تعیینکننده این است که کدام قابلیتها و ویژگیها در Active Directory Domain Services در دامنه یا جنگل اکتیو دایرکتوری قابل استفاده خواهند بود. به عبارت دیگر، هرچه سطح عملکردی بالاتر باشد، ویژگیهای بیشتری برای بهبود عملکرد و امنیت در دسترس خواهد بود.
یکی از جنبههای کلیدی این سطح عملکردی جدید، تأثیر آن بر بهبود عملکرد و امنیت در شبکههای سازمانی است. این سطح عملکردی بهویژه برای سازمانهای بزرگ و پیچیده با نیاز به مدیریت دقیقتر و کارآمدتر منابع شبکه طراحی شده است. مدیران سیستم با فعال کردن این سطح عملکردی جدید میتوانند از ویژگیهای نوآورانهای استفاده کنند که بهطور قابل توجهی فرآیندهای مدیریتی و نظارتی را تسهیل میکند.
پشتیبانی بهبود یافته NUMA در اکتیو دایرکتوری ویندوز سرور 2025
پشتیبانی NUMA (دسترسی غیریکنواخت حافظه) در ویندوز سرور 2025 یکی از بهبودهای مهم در اکتیو دایرکتوری است که به ویژه برای استقرارهای بزرگ و پیچیده طراحی شده است. این تغییرات جدید با هدف بهینهسازی عملکرد و بهرهبرداری بیشتر از منابع سختافزاری به دست آمدهاند. تا پیش از این، اکتیو دایرکتوری در ویندوز سرور تنها قادر به استفاده از CPU های مرتبط با گروه NUMA 0 بود، که معمولاً به عنوان گره NUMA پیشفرض در سیستمهای مختلف شناخته میشود. حتی اگر سختافزار از چندین گروه NUMA پشتیبانی میکرد، اکتیو دایرکتوری تنها به گره NUMA پیشفرض دسترسی داشت، که این محدودیت میتوانست کارایی را در محیطهای پیچیده با سختافزار پیشرفته کاهش دهد.
اما در ویندوز سرور 2025، مایکروسافت این محدودیت را حذف کرده و به اکتیو دایرکتوری اجازه داده است تا از تمام CPU ها در چندین گروه NUMA استفاده کند. این تغییر مهم میتواند به طور قابل توجهی عملکرد سیستمهای بزرگ را بهبود بخشد، به ویژه در شرکتهایی که نیاز به استقرار Active Directory در مقیاس وسیع دارند. با این بهبود، اکتیو دایرکتوری قادر خواهد بود تا بهطور بهینه از منابع پردازشی موجود بهرهبرداری کند و کارایی را در محیطهایی که نیاز به پردازشهای سنگین دارند، بهبود بخشد.
این تغییرات به ویژه برای سازمانهایی که از زیرساختهای سختافزاری پیچیده و متنوع استفاده میکنند، مفید خواهد بود. اکنون، مدیران شبکه و سیستم میتوانند از ظرفیتهای کامل سختافزارهای خود استفاده کنند و بدون نگرانی از محدودیتهای پیشین، عملکرد اکتیو دایرکتوری را در مقیاس بزرگ بهینهسازی کنند.
افزایش اندازه صفحات دیتابیس
از زمان معرفی اولین نسخههای اکتیو دایرکتوری، مایکروسافت این فناوری را بر اساس موتور ذخیرهسازی قابل گسترش (Extensible Storage Engine) طراحی کرده است. این موتور که به نامهای JET و JET Blue نیز شناخته میشود، در ابتدا از صفحات دیتابیس با اندازه 8 کیلوبایت استفاده میکرد. این محدودیت اندازه صفحه، بهویژه در محیطهایی که نیاز به پردازش حجم زیادی از دادهها دارند، میتوانست تاثیر منفی بر عملکرد اکتیو دایرکتوری بگذارد و بهویژه زمانی که پای ذخیرهسازی ویژگیهای پیچیده و چندگانه میانآمد، چالشهایی ایجاد میکرد.
اما در ویندوز سرور 2025، مایکروسافت تصمیم گرفته است که این محدودیت را برطرف کرده و اندازه صفحات دیتابیس را از 8 کیلوبایت به 32 کیلوبایت افزایش دهد. این تغییر به سازمانها و کسبوکارهایی که نیاز به ذخیره حجم بالایی از ویژگیهای چندگانه دارند، کمک خواهد کرد تا دادهها را به صورت کارآمدتری ذخیره کرده و از منابع بهطور بهینه استفاده کنند. از آنجایی که تعداد بیشتری از ویژگیهای چندگانه برای ایجاد اشیاء پیچیدهتر و متنوعتر در اکتیو دایرکتوری ذخیره میشود، این تغییر باعث افزایش سرعت و کارایی عملکرد اکتیو دایرکتوری خواهد شد.
علاوه بر افزایش اندازه صفحات دیتابیس، مایکروسافت همچنین محدودیت تعداد ویژگیهای چندگانه را از حدود 1,200 به تقریباً 3,200 افزایش داده است. این تغییر بهویژه در سازمانهای بزرگ که نیاز به ذخیره و مدیریت حجم عظیمی از دادههای کاربران و منابع دارند، بسیار مفید خواهد بود. با افزایش این ظرفیتها، اکنون میتوان ویژگیهای پیچیدهتر و دادههای بیشتری را در اکتیو دایرکتوری ذخیره و مدیریت کرد که منجر به بهبود چشمگیر عملکرد سیستم خواهد شد.

کنترل دقیقتر تکثیر بین کنترلکنندههای دامنه در اکتیو دایرکتوری ویندوز سرور 2025
یکی از بهبودهای مهم اکتیو دایرکتوری در ویندوز سرور 2025، افزایش سطح کنترل بر فرآیند تکثیر بین کنترلکنندههای دامنه است. در نسخههای قبلی ویندوز سرور، فرآیند تکثیر بین کنترلکنندههای دامنه بهطور خودکار انجام میشد و نیازی به دخالت دستی مدیران نداشت. این روند بهصورت پیشفرض و با استفاده از اولویتهای ثابت برای هر کنترلکننده دامنه تنظیم میشد. اگرچه این شیوه در بسیاری از موارد بهخوبی عمل میکرد، اما در محیطهایی با پیچیدگیهای بالا یا فاصله زیاد بین کنترلکنندهها، این سیستم میتوانست باعث کاهش کارایی و مشکلاتی در انتقال دادهها شود.
در ویندوز سرور 2025، مایکروسافت ویژگی جدیدی به نام “افزایش اولویت تکثیر“ را معرفی کرده است که به مدیران این امکان را میدهد تا فرآیند تکثیر دادهها را بهطور دقیقتر و با اولویتهای خاصی تنظیم کنند. این ویژگی به مدیران اجازه میدهد تا کنترل بیشتری بر روی نحوه انتقال دادهها بین کنترلکنندههای دامنه مختلف داشته باشند و اطمینان حاصل کنند که دادهها بهطور سریع و بهینه از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل میشوند.
افزایش اولویت تکثیر بهویژه در محیطهایی که فاصله فیزیکی زیادی بین کنترلکنندههای دامنه وجود دارد، میتواند مفید باشد. در چنین شرایطی، زمانی که دادهها باید بین کنترلکنندههای دامنهای که در مکانهای جغرافیایی مختلف قرار دارند منتقل شوند، استفاده از اولویتهای مناسب میتواند کارایی سیستم را بهطور چشمگیری بهبود بخشد و از کند شدن فرآیند تکثیر جلوگیری کند.
با استفاده از این ویژگی جدید، مدیران سیستم قادر خواهند بود تا فرآیند تکثیر را مطابق با نیازهای خاص شبکه خود تنظیم کنند و اولویتبندیهای متفاوتی را برای انتقال دادهها در نظر بگیرند. این تغییر بهویژه برای سازمانهایی که به زیرساختهای توزیعشده یا چندمنطقهای نیاز دارند، ارزشمند خواهد بود، زیرا میتواند به بهبود زمان پاسخدهی، کاهش بار شبکه و تسریع در همگامسازی دادهها کمک کند.
بهبود امنیت با ویژگی حساب خدمات مدیریت شده واگذار شده (dMSA)
یکی از ویژگیهای امنیتی مهم که در اکتیو دایرکتوری ویندوز سرور 2025 معرفی شده است، قابلیت حساب خدمات مدیریت شده واگذار شده (dMSA) است که بهطور قابل توجهی امنیت را بهبود میبخشد. در بسیاری از سازمانهای بزرگ، حسابهای خدماتی معمولاً از حسابهای کاربری استاندارد با رمز عبور غیرمدیریتشده استفاده میکنند. این نوع حسابها بهویژه در محیطهایی که نیاز به دسترسی مداوم به سرویسها و اپلیکیشنها دارند، اغلب بهطور خودکار تنظیم میشوند و ممکن است از رمز عبورهای ضعیف یا بهروزرسانی نشده استفاده کنند. این موضوع میتواند خطرات امنیتی جدی را برای سازمانها به همراه داشته باشد.
ویژگی dMSA در ویندوز سرور 2025 با استفاده از Credential Guard امنیت را ارتقا میدهد. Credential Guard بهطور مؤثری اعتبارنامهها را به ماشین مورد نظر پیوند میدهد و از آنجا که اطلاعات مربوط به اعتبارنامهها بهصورت محلی روی دستگاه ذخیره میشود، از دسترسی غیرمجاز و حملات خارجی جلوگیری میکند. این فرآیند نه تنها امنیت دادهها را افزایش میدهد بلکه پیچیدگیهای مدیریت رمزهای عبور را نیز به حداقل میرساند.
یکی از مهمترین قابلیتهای dMSA چرخش خودکار رمز عبور است که از طریق Kerberos Key Distribution Center انجام میشود. این ویژگی بهصورت خودکار رمزهای عبور را تغییر میدهد، بنابراین نیازی به مداخله دستی یا نگرانی در مورد بهروزرسانیهای منظم رمزهای عبور وجود ندارد. این ویژگی بهویژه برای سازمانهایی که در مقیاسهای بزرگتر با هزاران حساب خدماتی کار میکنند بسیار مفید است و آنها را از مدیریت دستی رمزهای عبور نجات میدهد.
dMSA همچنین با بهکارگیری فناوریهای پیشرفتهای مانند مدیریت یکپارچه، فرآیند مهاجرت حسابها را بدون ایجاد اختلال در عملکرد برنامههایی که به این حسابها وابسته هستند، انجام میدهد. این ویژگی به مدیران سیستم این امکان را میدهد که حسابهای خدماتی را بهراحتی مدیریت کنند بدون اینکه نیاز به تغییرات پیچیده در تنظیمات نرمافزارهای مختلف باشد. بهعلاوه، بعد از هر تغییر در حساب، dMSA بهطور خودکار حسابهای خدماتی را غیرفعال میکند تا از استفاده غیرمجاز از آنها جلوگیری کند و امنیت سیستم را افزایش دهد.
مایکروسافت احراز هویت Kerberos را تقویت میکند
در ویندوز سرور 2025، خدمات دامنه اکتیو دایرکتوری همچنان از پروتکل احراز هویت Kerberos بهعنوان پروتکل پیشفرض و انتخابی برای تأمین امنیت شبکهها و سیستمها استفاده میکند. این پروتکل، که از زمان معرفیاش در دهه 1980 توسط مایکروسافت بهعنوان یکی از امنترین روشهای احراز هویت در شبکههای توزیعشده شناخته میشود، برای تأمین هویت کاربران و سرویسها در محیطهای شبکهای طراحی شده است. اما در ویندوز سرور 2025، مایکروسافت با افزودن ویژگیهای جدید امنیتی، این پروتکل را تقویت کرده است.
یکی از اصلیترین تغییرات در نسخه جدید ویندوز سرور، پشتیبانی از الگوریتمهای رمزنگاری SHA-256 و SHA-384 است. این الگوریتمها به همراه Advanced Encryption Standard (AES)، رمزنگاری بسیار قویتری را برای دادهها فراهم میآورند. به این ترتیب، علاوه بر حفظ امنیت پروتکل Kerberos، این الگوریتمهای جدید به افزایش مقاومت در برابر تهدیدات و حملات سایبری کمک میکنند. این ویژگی جدید بهویژه برای سازمانهایی که با دادههای حساس سروکار دارند، اهمیت فراوانی دارد.
با معرفی این الگوریتمهای پیشرفته رمزنگاری، مایکروسافت بهطور قابل توجهی توانایی Kerberos را در مبارزه با حملات پیچیدهای مانند Man-in-the-Middle (MITM) و Brute Force تقویت کرده است. بهطور خاص، الگوریتمهای SHA-256 و SHA-384 با افزایش طول کلیدها و پیچیدگی فرآیند رمزگشایی، به حفاظت بهتر از اطلاعات حساس کمک میکنند و احتمال نفوذ به سیستمها را کاهش میدهند.
علاوه بر بهبود امنیت، این تغییرات به سازمانها کمک میکند تا الزامات نظارتی و انطباقی خود را که در بسیاری از صنایع وجود دارد، بهطور مؤثری برآورده کنند. بسیاری از سازمانها، بهویژه در حوزههای مالی، بهداشت و درمان، و دولتی، ملزم به رعایت استانداردهای سختگیرانه امنیتی هستند. این بهروزرسانیها به سازمانها این امکان را میدهند که از استانداردهای رمزنگاری و امنیتی پیشرفتهای بهرهمند شوند و از طریق Kerberos بهعنوان ابزاری برای احراز هویت، بهطور مؤثری از دادههای خود محافظت کنند.

شمارندههای جدید به کمک عیبیابی و نظارت میآیند
در ویندوز سرور 2025، مایکروسافت ابزارهای جدیدی برای مدیران سیستمها فراهم کرده است تا بتوانند به راحتی عملکرد سیستمهای خود را بررسی کرده و مشکلات را شناسایی کنند. یکی از این ابزارهای جدید، شمارنده عملکرد مشتری پروتکل دسترسی سبک دایرکتوری (LDAP) است که به طور خاص برای شناسایی برنامههایی طراحی شده است که درخواستهای زیادی به کنترلکننده دامنه ارسال میکنند. ارسال تعداد زیاد درخواست LDAP میتواند عملکرد کنترلکننده دامنه را به شدت تحت تأثیر قرار دهد و باعث کاهش کارایی شود. شمارنده جدید این امکان را به مدیران میدهد که به راحتی متوجه شوند کدام برنامهها باعث افزایش بار روی کنترلکننده دامنه شدهاند. علاوه بر این، جزئیات دقیقی در مورد تعداد اتصالات، منبع درخواستها و تعداد درخواستهای ارسالی در هر ثانیه نمایش داده میشود، که به مدیران کمک میکند مشکلات احتمالی را سریعتر شناسایی و برطرف کنند.
یکی دیگر از ویژگیهای جدید ویندوز سرور 2025، شمارنده عملکرد شناساییکننده کنترلکننده دامنه است که به بررسی فرآیند شناساییکننده کنترلکننده دامنه در هر دو سمت مشتری و سرور میپردازد. این شمارنده به مدیران این امکان را میدهد که وضعیت اجزای مختلف فرآیند شناساییکننده دامنه، از جمله پینگهای فعال شکاف ایمیل و تعداد درخواستهای مشتری در هر ثانیه را پیگیری کنند. این ویژگی به ویژه برای نظارت بر عملکرد سیستمهای بزرگ و پیچیده مفید است، زیرا کمک میکند تا مشکل احتمالی در فرآیند شناساییکننده دامنه شناسایی شده و اقدامات لازم برای رفع آن انجام گیرد.
از دیگر ابزارهای جدید برای بهبود عملکرد در ویندوز سرور 2025، میتوان به شمارندههای جستجوی عملکرد شناسای امنیتی و نام مرجع امنیتی محلی اشاره کرد. این شمارندهها به مدیران سیستم کمک میکنند تا در صورتی که سیستم به طور غیرعادی کند شده باشد، به راحتی متوجه شوند که علت آن تعداد زیادی جستجو به منابعی مانند اشتراکگذاری فایلها است. این ابزارها با شناسایی منابعی که بار زیادی بر سیستم وارد میکنند، به مدیران این امکان را میدهند که اقدامات بهینهسازی را انجام دهند و از کاهش عملکرد سیستم جلوگیری کنند.
همچنین، کانال امن Netlogon تنها بهعنوان یک گزینه پشتیبان مورد استفاده قرار خواهد گرفت. این بدان معنی است که در شرایط عادی، کانال امن Netlogon تنها در صورتی استفاده میشود که روشهای دیگری برای احراز هویت و ارتباط بین سیستمها در دسترس نباشد. این ویژگی به سازمانها این امکان را میدهد که از لحاظ امنیتی بهطور مؤثرتری مدیریت کنند و کانالهای امن خود را تنها در مواقع ضروری به کار گیرند.
راهاندازی سادهتر کنترلکنندههای دامنه در ویندوز سرور 2025
مایکروسافت در ویندوز سرور 2025، فرایند راهاندازی کنترلکنندههای دامنه و سایر سرورهای ویندوز را بهطور چشمگیری ساده کرده است. این سادهسازی با استفاده از فناوری مشابهی که در ویندوز 11 برای ارتقاء نسخهها از طریق Windows Update استفاده شده است، انجام گرفته است. این تغییر نه تنها تجربه کاربری را بهبود میبخشد، بلکه روند استقرار سرورهای جدید را برای مدیران سیستم تسهیل میکند.
در ویندوز 11، کاربران میتوانند بهراحتی به آخرین نسخه سیستمعامل ارتقاء یابند بدون نیاز به استفاده از رسانههای نصب. این ویژگی در ویندوز سرور 2025 نیز بهطور مشابه گنجانده شده است. به این معنا که مدیران سیستم میتوانند سرورهای خود را بدون نیاز به رسانههای نصب یا فرآیندهای پیچیده، بهطور مستقیم ارتقاء دهند. این فرآیند سریع و ساده به ویژه در محیطهای بزرگ و پیچیده میتواند تفاوتهای قابل توجهی ایجاد کند و زمان مورد نیاز برای راهاندازی سیستمهای جدید را به حداقل میرساند.
سادهسازی فرآیند استقرار به مدیران این امکان را میدهد که زمان کمتری را صرف نصب و تنظیمات اولیه کنند و بهجای آن، تمرکز خود را بر ویژگیهای جدید و ارتقاءهای سیستم بگذارند. این قابلیت، بهویژه برای سازمانهایی که نیاز به استقرار سریع و بیوقفه سرورهای جدید دارند، بسیار مفید خواهد بود. به علاوه، این تغییر به کاهش هزینهها و تسریع در روند استقرار کمک خواهد کرد. مدیران میتوانند بهراحتی سرورهای جدید را با کمترین اختلال و در کوتاهترین زمان راهاندازی کنند و از امکانات جدید بهرهبرداری کنند.
سخن پایانی
ویندوز سرور 2025 با بهروزرسانیهای اساسی در بخش اکتیو دایرکتوری، امکانات پیشرفتهای را برای سازمانها فراهم کرده است. این ویژگیها نهتنها عملکرد و مقیاسپذیری شبکههای بزرگ را بهبود میبخشند، بلکه امنیت و کنترلهای مدیریتی را نیز تقویت میکنند. از جمله این تغییرات میتوان به سطح عملکردی جدید، بهبود پشتیبانی از NUMA، افزایش اندازه صفحات دیتابیس، مدیریت دقیقتر تکثیر دادهها، و ویژگیهای امنیتی جدید نظیر dMSA و تقویت احراز هویت Kerberos اشاره کرد. این بهبودها باعث میشوند که اکتیو دایرکتوری در ویندوز سرور 2025 ابزاری قدرتمندتر و کارآمدتر برای مدیران سیستم و شبکه باشد و کمک شایانی به سازمانها در ارتقای امنیت، کارایی و مقیاسپذیری زیرساختهای IT بکند.