با توجه به روند سریع حرکت جهان به سمت معماری پردازنده ARM برای رایانه‌های قابل حمل که به کارایی انرژی اهمیت می‌دهند، تعجب‌آور نیست که مایکروسافت این روند را پذیرفته و ویندوز 11 را برای ARM ایجاد کرده است. اگرچه این نسخه تقریباً شبیه به نسخه سنتی خود است، اما چند تفاوت کلیدی، روش‌های جایگزین و مصالحه‌هایی دارد که بر تجربه کاربری تأثیر می‌گذارد. این راهنما به بررسی ویندوز برای ARM می‌پردازد و نحوه مقایسه آن با نسخه‌های سنتی‌تر را بررسی می‌کند.
✅ویندوز 11 برای ARM در یک نگاه
ویندوز 11 برای ARM از سوی مایکروسافت سومین نسخه از ویندوز است که از این معماری پشتیبانی می‌کند، پس از ویندوز RT (مبنی بر ویندوز 8) و ویندوز 10 برای ARM.
این سیستم‌عامل به‌طور خاص برای پردازنده‌های ARM طراحی شده است، که بر اساس معماری RISC (Reduced Instruction Set Computer) کار می‌کنند. اگر این توضیح برای شما گیج‌کننده است، شاید این ساده‌سازی کمی بهتر آن را توضیح دهد: ویندوز 11 نسخه‌ای دارد که برای اجرای تکنولوژی‌هایی طراحی شده است که مصرف انرژی را کاهش داده و به تبع آن، عمر باتری دستگاه‌ها را تا حد ممکن افزایش می‌دهد، در حالی که بهترین عملکرد ممکن را برای هر وات انرژی ارائه می‌دهد.
در مقابل ARM، تجربه‌های سنتی دسکتاپ بر اساس معماری پیچیده‌تر x86-64 CISC (Complex Instruction Set Computer) ساخته شده‌اند. این معماری به دلیل حجم زیاد فضای فیزیکی که توسط رجیستری‌ها و ترانزیستورها اشغال می‌شود، که نقش‌هایی را ایفا می‌کنند که بسیاری از برنامه‌های مدرن می‌توانند بدون آن‌ها کار کنند، به شدت پرمصرف و پرحجم است.
چیپ‌های ARM کوچکتر هستند، که فاصله‌های عبور داده را کاهش می‌دهند و در نتیجه میزان انرژی مورد نیاز برای انجام عملیات را نیز کاهش می‌دهند. شما می‌توانید چیپ‌های ARM را در دستگاه‌هایی مانند Microsoft Surface Pro X، Samsung Galaxy Book Go، Acer Spin 7 و HP Elite Folio پیدا کنید.
این لپ‌تاپ‌ها، تبلت‌ها و کامپیوترهای قابل تبدیل تجربه‌ای از ویندوز را با عمر باتری بسیار بیشتر از مدل‌های قبلی خود ارائه می‌دهند. آن‌ها همچنین به‌طور کلی نازک‌تر، خنک‌تر و سبک‌تر از سیستم‌های پرمصرف x86-64 هستند.
✅آیا ویندوز 11 روی ARM قابل اجرا است؟
همان‌طور که نسخه قبلی ویندوز این امکان را داشت، نسخه جدید سیستم‌عامل محبوب مایکروسافت می‌تواند روی دستگاه‌های سازگار با ARM اجرا شود. با این حال، ویندوز 11 اکنون از رابط باینری برنامه ARM64EC جدید برای دستگاه‌های ARM استفاده می‌کند. این رابط به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تا سرعت بومی را به دست آورند و آن را با برنامه‌ها و وابستگی‌های x64 سازگار می‌کند.
مایکروسافت جزئیات بیشتری در مورد ARM64EC و پتانسیل آن در وبلاگ‌های ویندوز خود توضیح داده است.
اگر دستگاه مبتنی بر ARM دارید که هنوز به‌طور رسمی ارتقا نیافته است یا می‌خواهید ویندوز 11 را روی مک مبتنی بر ARM خود نصب کنید، می‌توانید از فایل ISO ویندوز 11 ARM64 استفاده کنید. با این حال، ویندوز 11 و مک‌های M1 چالش‌های اضافی دارند که باید از آن‌ها آگاه باشید.
✅چگونه ویندوز 11 برای ARM برنامه‌های سنتی را اجرا می‌کند؟
هنگامی که نرم‌افزار بومی ARM را روی این کامپیوترها اجرا می‌کنید، ممکن است تفاوتی در مقایسه با آنچه که روی هر دستگاه دیگری استفاده می‌کنید پیدا نکنید. حتی ممکن است عملکرد سریع این پلتفرم نازک شما را شگفت‌زده کند، البته بسته به مشخصات دستگاه.
تفاوت واقعی بین این معماری و معماری سنتی x86 CISC زمانی بیشتر خود را نشان می‌دهد که شما تلاش کنید برنامه‌های ویندوز غیر ARM را اجرا کنید.
مشکل اصلی در اجرای برنامه‌های دسکتاپ سنتی روی ویندوز 11 برای ARM این است که همه چیز به‌طور شبیه‌سازی (emulated) اجرا می‌شود. این ممکن است باعث لرزش‌های کوچک، تأخیرها یا خطاها هنگام تلاش برای اجرای برنامه‌ها شود. با این حال، شبیه‌سازی ویندوز روی ARM به‌طور کلی بسیار بی‌دردسر است و تأثیر زیادی بر عملکرد ندارد.
اما جایی که با مشکلات جدی مواجه می‌شویم، زمانی است که یک برنامه تصمیم می‌گیرد "سؤال اشتباهی بپرسد."
برای مثال، اگر برنامه‌ای که اجرا می‌کنید طوری طراحی شده باشد که وقتی از معماری که روی آن اجرا می‌شود درخواست می‌کند و پاسخی غیر از WoW64 (پاسخ برای محیط 64 بیتی دسکتاپ در ویندوز) دریافت می‌کند، خطا می‌دهد، این برنامه حتی اگر ویندوز قادر به شبیه‌سازی آن باشد، از اجرا روی ARM امتناع خواهد کرد.
✅کدام دستگاه‌ها برای ویندوز 11 مناسب هستند؟
اگرچه سخت‌افزار ARM در دستگاه‌های دیگری مانند تلفن‌های هوشمند نیز وجود دارد، ویندوز 11 به طور فعال از آن‌ها پشتیبانی نخواهد کرد. از نظر فنی، کاملاً ممکن است ویندوز 11 برای ARM را روی یک گوشی اجرا کنید، اما رابط کاربری در چنین صفحه‌نمایش کوچکی به خوبی عمل نخواهد کرد.
از نظر فنی، سیستم‌عامل روی دستگاه‌های دیگر نیز اجرا خواهد شد، به شرطی که قادر به شبیه‌سازی محیط ARM باشند یا مانند Raspberry Pi، روی چیپ ARM اجرا شوند. به عنوان مثال، QEMU می‌تواند سیستم‌عامل‌های ARM را در سخت‌افزار x86-64 شبیه‌سازی کند، اما نرم‌افزارهای ماشین مجازی سنتی با مشکلاتی مواجه خواهند شد.
✅چگونه می‌توان ویندوز 11 برای ARM را دریافت کرد؟
ویندوز 11 برای ARM معمولاً پیش‌نصب روی دستگاه‌هایی که قرار است آن را اجرا کنند، به فروش می‌رسد. با این حال، اگر بخواهید آن را امتحان کنید و روی سیستم‌های دیگر شبیه‌سازی کنید یا روی سخت‌افزار ARM اجرا کنید.
✅محدودیت‌های رایانه مبتنی بر ویندوز 11 ARM چیست؟
بزرگ‌ترین محدودیت رایانه‌های مبتنی بر ویندوز 10 ARM، ناسازگاری آن‌ها با برنامه‌های 64 بیتی ویندوز بود. مایکروسافت این مشکل را با حذف Compiled Hybrid Portable Executable (CHPE) و استفاده از ARM64EC ABI جدید در ویندوز 11 حل کرده است.
با این حال، چند محدودیت دیگر وجود دارد که هنگام اجرای ویندوز 11 روی دستگاه مبتنی بر ARM با آن‌ها مواجه خواهید شد. بیشتر محدودیت‌ها مربوط به نرم‌افزار هستند و به شرح زیر است:
- ویژگی فکس و اسکن ویندوز هنوز روی رایانه‌های مبتنی بر ARM پشتیبانی نمی‌شود.
- برخی از برنامه‌های آنتی‌ویروس شخص ثالث ممکن است روی رایانه‌های مبتنی بر ARM کار نکنند. می‌توانید از راه‌حل امنیتی داخلی ویندوز به عنوان جایگزین استفاده کنید.
- بازی‌هایی که از نسخه OpenGL 3.4 یا بالاتر استفاده می‌کنند، کار نخواهند کرد مگر اینکه توسعه‌دهندگان درایورهای مخصوص ARM برای برنامه ایجاد کرده باشند.
- دستگاه‌ها و لوازم جانبی فقط در صورتی کار خواهند کرد که درایورهای مورد نیاز در ویندوز 11 گنجانده شده باشند یا اگر تولیدکننده دستگاه درایورهایی برای دستگاه‌های ARM توسعه داده باشد.
✅مصرف کم، ریسک بالا
با وجود موفقیت سیستم‌های مبتنی بر ARM در گوشی‌های هوشمند، ورود لپ‌تاپ‌ها، دستگاه‌های قابل تبدیل و تبلت‌های ARM به اکوسیستم فناوری هنوز نسبتاً جدید است. Surface Pro X تنها در سال 2019 منتشر شد و MacBook Air اپل با پردازنده ARM سری M در اواخر 2020 عرضه گردید.
اگرچه ARM مصرف توان بسیار پایینی دارد که مزیت قابل توجهی در دستگاه‌های پرتابل نسبت به x86-64 ارائه می‌دهد، هنوز مشخص نیست که آیا این لحظه‌ای خواهد بود که مایکروسافت فراتر از بازار کامپیوترهای شخصی و سرورها برود، یا اینکه این مسیر مانند ویندوز فون پیش خواهد رفت. تاکنون، اوضاع خیلی خوب به نظر می‌رسد.
تا زمانی که مایکروسافت بتواند راه‌های جدیدی برای بهبود شبیه‌سازی x86-64 خود روی ARM پیدا کند، مانند کاری که اپل با Rosetta انجام داد، دنیا در دست او خواهد بود.
✅مزایای ویندوز روی ARM نسبت به x86/x64 سنتی چیست؟
ویندوز روی ARM (WoA) مزایای متعددی ارائه می‌دهد، زیرا پردازنده‌های ARM به‌خاطر بهره‌وری انرژی شناخته‌شده‌اند که منجر به عمر باتری طولانی‌تر در دستگاه‌ها می‌شود. علاوه بر این، با سابقه غنی در صنعت گوشی‌های هوشمند، دستگاه‌های مبتنی بر ARM معمولاً جمع‌وجورتر و سبک‌تر هستند و اتصال دائمی با شبکه‌های سلولی را فراهم می‌کنند که برای محاسبات موبایلی ایده‌آل است. جامعه توسعه نرم‌افزار WoA، شامل ARM و مایکروسافت، همچنان در حال رشد است و از توسعه سریع و بی‌دغدغه اپلیکیشن‌های بومی، کاهش هزینه‌های پردازشی و افزایش ارزش مشتری پشتیبانی می‌کند. به‌عنوان مثال، Office 365، Spotify، Zoom، Slack، Adobe و دیگران اپلیکیشن‌های خود را برای اجرا روی ARM پورت کرده‌اند، زیرا اپلیکیشن‌های بومی ARM نسبت به اپلیکیشن‌های شبیه‌سازی‌شده یا غیر بومی بهره‌وری انرژی بیشتری دارند و بارهای کاری هوش مصنوعی می‌توانند به‌طور مؤثر روی دستگاه اجرا شوند.
✅چگونه سازگاری نرم‌افزاری با ویندوز روی ARM کار می‌کند؟
تفاوت اصلی بین ویندوز روی ARM (WoA) و ویندوز استاندارد x86/x64 در معماری مجموعه دستورالعمل‌ها (ISA) است که بر اجرای نرم‌افزار و بهینه‌سازی آن تأثیر می‌گذارد. در حالی که پردازنده‌های x86 از ISA پیچیده‌تری (CISC) استفاده می‌کنند، ARM از ISA ساده‌تری (RISC) استفاده می‌کند و از فناوری شبیه‌سازی برای اجرای برنامه‌های قدیمی طراحی‌شده برای پردازنده‌های x86 استفاده می‌کند، بدون اینکه از توسعه‌دهندگان خواسته شود کد خود را دوباره بنویسند. ابزارها و چارچوب‌های متن‌باز و مایکروسافت برای کمک به توسعه‌دهندگان در پورت کردن برنامه‌های WoA در دسترس هستند، از جمله Microsoft Windows Developer Kit برای پورت کردن برنامه‌ها به‌طور بومی، Microsoft Visual Studio، GitHub Actions، WinUI، .NetCore، Clang/LLVM 12.0.0 و WinDBG.
✅چگونه ویندوز 11 ARM64 ISO را دانلود کنیم؟
برای نصب ویندوز 11 بر روی دستگاه‌های سازگار با ARM، به نسخه ARM ویندوز 11 نیاز خواهید داشت. می‌توانید از UUP Dump برای دانلود ویندوز 11 ARM64 ISO برای جدیدترین نسخه‌ها و نسخه‌های قدیمی‌تر استفاده کنید. همچنین می‌توانید از این روش برای دانلود ویندوز 11 Insider ISO بدون پیوستن به برنامه Insider استفاده کنید.
برای دانلود ویندوز 11 ARM ISO:
- به صفحه UUP Dump بروید.
- عبارت "Windows 11" را در نوار جستجو تایپ کنید و Enter را بزنید تا نتایج جستجو را مشاهده کنید.
3.وقتی صفحه جستجو ظاهر شد، به دنبال نسخه ویندوز 11 ARM64 بگردید و بر روی نسخه‌ای که می‌خواهید دانلود کنید کلیک کنید. شما می‌توانید از کلیدهای Ctrl + F برای باز کردن Finder استفاده کرده و عبارت "Upgrade to Windows 11" را تایپ کنید تا تمام نسخه‌ها را پیدا کنید. مطمئن شوید که نسخه انتخابی ARM64 باشد و نه x64 استاندارد.
4.در صفحه بعدی، بر روی منوی کشویی زبان کلیک کرده و زبان مورد نظر خود را انتخاب کنید. اگر می‌خواهید زبان انگلیسی باشد، آن را به‌طور پیش‌فرض رها کنید.
5.روی "بعدی" کلیک کنید.
6.حال شما باید نسخه‌ای که می‌خواهید دانلود کنید را انتخاب کنید. نسخه Windows Home را انتخاب کرده و روی "بعدی" کلیک کنید. 7.سپس، در قسمت روش دانلود، گزینه "دانلود و تبدیل به ISO" را انتخاب کنید.
8.سپس، در قسمت گزینه‌های تبدیل، گزینه "شامل به‌روزرسانی‌ها" را انتخاب کرده و سایر گزینه‌ها را به صورت پیش‌فرض بگذارید. در پنل سمت راست، می‌توانید اطلاعات مربوط به بسته ISO را مشاهده کنید، از جمله اندازه کل دانلود و غیره.
9.برای دانلود فایل ISO، روی گزینه "ایجاد بسته دانلود" کلیک کنید. UUP Dump یک فایل فشرده دانلود خواهد کرد که شامل بسته دانلود ISO است و آن را روی هارد دیسک شما ذخیره می‌کند.
فایل فشرده را استخراج کنید تا فایل‌ها را پیدا کنید.
سپس، روی فایل uup_download_windows.cmd دوبار کلیک کنید. اگر Microsoft Defender SmartScreen را دیدید، روی گزینه "بیشتر اطلاعات" کلیک کنید، سپس روی "اجرا کردن به هر حال" کلیک کنید.
UUP Dump اسکریپت را در Windows Terminal اجرا خواهد کرد و فایل‌های لازم را دانلود می‌کند. پس از دانلود، پنجره ترمینال آبی می‌شود که نشان‌دهنده در حال انجام بودن فرآیند ساخت ISO است.
هنگامی که پیغام ظاهر شد، برای خروج عدد 0 را فشار دهید.
UUP Dump فایل ISO را در پوشه استخراج‌شده اولیه شما ذخیره می‌کند. اکنون می‌توانید از آن برای ساخت یک درایو USB بوتیبل استفاده کنید تا ویندوز 11 را نصب کنید یا آن را روی ماشین مجازی نصب کنید. همچنین می‌توانید از ISO ویندوز 11 ARM برای ایجاد یک USB بوتیبل ویندوز 11 با استفاده از یک مک استفاده کنید.
✅ارتقا کامپیوتر مبتنی بر ARM به ویندوز 11
اگر از دستگاه مبتنی بر ARM با پردازنده‌های Snapdragon 850، 7c و بالاتر، و 8cx و بالاتر استفاده می‌کنید، احتمالاً می‌توانید با استفاده از ISO به ویندوز 11 ارتقا دهید. همچنین، دستگاه‌های Microsoft Surface Pro که از چیپست‌های SQ1 و SQ2 استفاده می‌کنند، ممکن است از این ارتقا پشتیبانی کنند.
✳️ویندوز روی ARM (WoA) چیست؟
ویندوز روی ARM (WoA) نسخه‌ای از سیستم‌عامل ویندوز مایکروسافت است که برای اجرا روی پردازنده‌های مبتنی بر ARM طراحی شده و به‌طور ویژه برای معماری ARM بهینه‌سازی شده است. به‌طور فزاینده‌ای، توسعه‌دهندگان در حال ساخت انواع مختلفی از برنامه‌های بومی WoA هستند که می‌توانند به‌راحتی از کارایی‌هایی که سیلیکون مبتنی بر ARM ارائه می‌دهد، بهره‌برداری کنند. به‌عنوان مثال، برنامه‌های هوش مصنوعی که نیاز به عملکرد بالا و بهره‌وری انرژی دارند، می‌توانند به‌راحتی بهینه‌سازی شوند تا روی ARM اجرا شوند و به اهداف انرژی و عملکرد دست یابند.
✳️ویژگی‌های ویندوز 11 برای ARM:
عملکرد بهینه و مصرف کم انرژی: پردازنده‌های ARM به دلیل معماری RISC (Reduced Instruction Set Computing) طراحی شده‌اند که باعث کاهش مصرف انرژی و افزایش طول عمر باتری دستگاه‌ها می‌شود.
دستگاه‌های سبک‌تر و نازک‌تر: دستگاه‌هایی که از پردازنده‌های ARM استفاده می‌کنند معمولاً سبک‌تر، نازک‌تر و خنک‌تر از دستگاه‌های x86-64 (پردازنده‌های معمولی دسکتاپ) هستند.
توسعه نرم‌افزار و اپلیکیشن‌های بومی ARM: ویندوز 11 برای ARM از اپلیکیشن‌های بومی ARM پشتیبانی می‌کند که به‌طور خاص برای معماری ARM بهینه‌سازی شده‌اند، مانند اپلیکیشن‌های AI که می‌توانند به‌طور مؤثری بر روی این دستگاه‌ها اجرا شوند.
پشتیبانی از اپلیکیشن‌های x86/x64 از طریق شبیه‌سازی: ویندوز 11 برای ARM می‌تواند بسیاری از برنامه‌های سنتی دسکتاپی ویندوز را که برای معماری x86 طراحی شده‌اند، از طریق شبیه‌سازی اجرا کند. این امکان به‌ویژه برای کاربرانی که نیاز به استفاده از اپلیکیشن‌های قدیمی دارند، بسیار مفید است.
آینده‌نگری و توسعه: ویندوز 11 برای ARM به‌طور مداوم در حال تکامل است و مایکروسافت و دیگر توسعه‌دهندگان به بهبود پشتیبانی از این معماری در حال کار هستند.
✳️محدودیت‌ها:
- عدم سازگاری با برخی برنامه‌ها: هنوز برخی از برنامه‌ها و بازی‌ها ممکن است نتوانند به‌درستی در ویندوز 11 برای ARM اجرا شوند، به‌ویژه آن‌هایی که نیاز به درایورهای خاص دارند.
- محدودیت در پشتیبانی سخت‌افزاری: دستگاه‌هایی که از پردازنده ARM استفاده می‌کنند، ممکن است به‌طور محدودتری در دسترس باشند و همه دستگاه‌ها از ویندوز 11 برای ARM پشتیبانی نکنند.
در مجموع، ویندوز 11 برای ARM به‌عنوان یک سیستم‌عامل سبک و کارآمد برای دستگاه‌های قابل حمل معرفی شده است و در آینده احتمالاً با پیشرفت‌های بیشتر در زمینه شبیه‌سازی و بهینه‌سازی، کاربران بیشتری به آن مهاجرت خواهند کرد.
