از 29 مه 2024، Microsoft Windows Server 2025 به صورت پیش‌نمایش عمومی عرضه شده است و انتظار می‌رود تا پایان سال 2024 به طور عمومی در دسترس قرار گیرد. این نسخه از ویندوز سرور به عنوان امن‌ترین و پیشرفته‌ترین نسخه‌ای که تاکنون ارائه شده است، توانسته است انتظارات زیادی را برآورده کند.
ویندوز سرور چیست؟
ویندوز سرور یک سیستم‌عامل قدرتمند است که توسط مایکروسافت به‌طور خاص برای استفاده در سرورها و محیط‌های شبکه طراحی شده است. هدف اصلی این سیستم‌عامل، مدیریت منابع شبکه، میزبانی پایگاه‌های داده، و اجرای برنامه‌های کاربردی سازمانی با قابلیت اطمینان بالا است.
در مقایسه با نسخه‌های ویندوز رایانه‌های شخصی (مانند Windows 10 یا 11)، ویندوز سرور به گونه‌ای مهندسی شده که بتواند حجم کاری سنگین و پیچیده را مدیریت کند و قابلیت‌های امنیتی، مقیاس‌پذیری و پایداری بهتری برای شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ فراهم کند.
ویندوز سرور به‌طور گسترده در محیط‌های تجاری و دیتاسنترها برای موارد زیر استفاده می‌شود:
- پشتیبانی از زیرساخت‌های شبکه‌ای مانند مدیریت کاربرها، دسترسی به فایل‌ها، چاپ و اشتراک منابع.
- میزبانی از سرویس‌های وب و خدمات تحت وب.
- مدیریت پایگاه‌های داده و اپلیکیشن‌های سازمانی که به پردازش بالا نیاز دارند.
این سیستم‌عامل برای انجام کارهای حیاتی سازمانی و اطمینان از دسترسی دائمی و ایمن به منابع سازمانی طراحی شده و به همین دلیل، انتخاب اصلی بسیاری از شرکت‌ها برای راه‌اندازی و نگهداری زیرساخت‌های IT محسوب می‌شود.
ویژگی های اصلی جدید ویندوز سرور 2025
Microsoft Windows Server 2025 یک محیط سرور با امنیت بالا، انعطاف‌پذیری و کارایی فوق‌العاده نسبت به نسخه‌های قبلی ارائه می‌دهد. این نسخه جدید با تمرکز بر بهبود امنیت، قابلیت‌های هیبریدی و پشتیبانی از بارهای کاری مبتنی بر هوش مصنوعی، تجربه‌ای بهینه و پیشرفته برای سازمان‌ها و کسب‌وکارها فراهم می‌کند. در ادامه به بررسی جزئی‌تر این پیشرفت‌ها می‌پردازیم:
امنیت
ویندوز سرور 2025 یکی از امن‌ترین نسخه‌های ارائه شده توسط مایکروسافت است. در این نسخه، قابلیت‌های امنیتی به‌طور قابل‌توجهی بهبود یافته‌اند:
- Active Directory که هسته اصلی مدیریت هویت و دسترسی در سازمان‌ها است، اکنون با ویژگی‌های امنیتی اضافی مجهز شده که مدیریت هویت قوی‌تر و پیچیده‌تری را فراهم می‌کند. این ویژگی‌ها به محافظت از کاربران و داده‌ها در برابر تهدیدات امنیتی پیچیده کمک می‌کنند.
- پروتکل SMB (Server Message Block) به‌روز شده است تا شامل SMB از طریق اتصالات سریع UDP با استفاده از QUIC باشد. این امر نه تنها به بهبود سرعت ارتباطات شبکه کمک می‌کند بلکه دفاع مؤثرتری در برابر حملات شبکه رایج مانند حملات قطع ارتباط و انکار سرویس فراهم می‌کند.
- از طرفی، به‌روزرسانی‌های امنیتی اکنون به راه‌اندازی مجدد سیستم کمتری نیاز دارند. با استفاده از فناوری Hotpatching در Azure Arc و بهبودهای اعمال‌شده در Active Directory و SMB، نیاز به از کار افتادن سیستم برای اعمال وصله‌های امنیتی به حداقل رسیده است.
قابلیت‌های هیبریدی
ویندوز سرور 2025 از محیط‌های ترکیبی و چند ابری پشتیبانی می‌کند که به سازمان‌ها اجازه می‌دهد زیرساخت‌های داخلی خود را با سرویس‌های ابری ترکیب کنند. این قابلیت‌ها شامل موارد زیر است:
- ویژگی‌های شبکه تعریف شده با نرم‌افزار (SDN) که اتصال و مدیریت بهتری را در میان چندین سایت فراهم می‌کند. این ویژگی‌ها امکان پیاده‌سازی شبکه‌های پیچیده و انعطاف‌پذیرتر را برای سازمان‌ها فراهم می‌کند.
- ابزارهای Azure Arc نیز برای یکپارچه‌سازی خدمات Azure در مراکز داده داخلی به‌کار می‌روند. این یکپارچگی هوشمندانه، مدیریت منابع ابری و محلی را بهبود بخشیده و به کسب‌وکارها امکان می‌دهد تا از قابلیت‌های پیشرفته Azure به‌راحتی بهره‌مند شوند.
هوش مصنوعی و عملکرد
ویندوز سرور 2025 به‌طور خاص برای پشتیبانی از هوش مصنوعی و بارهای کاری سنگین طراحی شده است و عملکرد سیستم به‌طور کلی افزایش یافته است:
- با قابلیت پارتیشن‌بندی GPU برای ماشین‌های مجازی، ویندوز سرور 2025 به بارهای کاری هوش مصنوعی اجازه می‌دهد تا با انتقال زنده و پشتیبانی از خوشه‌های پردازشی بهتر اجرا شوند. این پیشرفت‌ها به تحلیل داده‌های بزرگ و یادگیری ماشین کمک می‌کند و عملکرد را در پردازش‌های AI بهبود می‌بخشد.
- ویژگی‌های جدید شبکه مانند کنترل ترافیک تطبیقی (ATC) و داشبورد سلامت و استفاده (HUD) برای مدیریت بهتر شبکه طراحی شده‌اند. این ویژگی‌ها به بهبود نظارت و مدیریت ترافیک شبکه کمک می‌کنند، که منجر به افزایش کارایی و بهره‌وری در محیط‌های پیچیده IT می‌شود.
- همچنین، عملکرد Storage و Hyper-V بهبود یافته و مقیاس‌پذیری آنها افزایش یافته است. این به سازمان‌ها امکان می‌دهد بارهای کاری سنگین‌تری را با سرعت و بهره‌وری بیشتری مدیریت کنند.
وصله داغ (Hotpatching)
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های جدید در ویندوز سرور 2025، Hotpatching است. این قابلیت به مدیران سیستم اجازه می‌دهد تا به‌روزرسانی‌های امنیتی را بدون نیاز به راه‌اندازی مجدد سیستم اعمال کنند. این ویژگی که پیش از این تنها در نسخه Azure از Windows Server 2022 Datacenter در دسترس بود، اکنون در ویندوز سرور 2025 گسترده‌تر شده است.
در روش‌های سنتی، برای اعمال به‌روزرسانی‌ها و وصله‌های امنیتی، سرور باید مجدداً راه‌اندازی می‌شد تا تغییرات به‌طور کامل اعمال شود. اما با Hotpatching، این نیاز از بین می‌رود، که باعث افزایش زمان آپ‌تایم (Up-time) و کاهش وقفه‌های ناخواسته می‌شود.
- Hotpatching به عنوان یک اشتراک ماهانه ارائه می‌شود و برای استفاده از این قابلیت، Azure Arc و Software Assurance مورد نیاز است. اگر از نسخه Azure استفاده می‌کنید، این ویژگی بدون هزینه اضافی ارائه خواهد شد و در پلتفرم‌های Azure و Azure Stack HCI نیز در دسترس است.
معرفی نسخه ها
Microsoft Windows Server 2025 همچنان سه نسخه مجوز اولیه را ارائه می‌دهد که برای سازمان‌ها با اندازه‌ها و نیازهای مختلف، به ویژه در زمینه‌های مجازی‌سازی و مدیریت مرکز داده طراحی شده‌اند. این نسخه‌ها شامل:
-
✔️ Windows Server Standard
نسخه استاندارد برای کسب‌وکارهای کوچک تا متوسط مناسب است که نیاز به زیرساخت‌های پایه‌ای برای مجازی‌سازی دارند. این نسخه محدودیت‌های کمتری در تعداد ماشین‌های مجازی دارد و به‌طور خاص برای سازمان‌هایی طراحی شده است که به دنبال پیاده‌سازی تعداد کمی از ماشین‌های مجازی هستند. همچنین، این نسخه قابلیت‌های امنیتی و شبکه‌ای کلیدی ویندوز سرور 2025 را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.
-
✔️ Windows Server Datacenter
نسخه دیتاسنتر برای سازمان‌های بزرگ و مراکز داده که به مجازی‌سازی گسترده و اجرای بارهای کاری سنگین نیاز دارند، طراحی شده است. این نسخه هیچ محدودیتی در تعداد ماشین‌های مجازی ندارد و برای کسب‌وکارهایی که به مجازی‌سازی پیشرفته و اجرای برنامه‌های حساس و پیچیده نیاز دارند، مناسب است. همچنین، شامل تمامی ویژگی‌ها و قابلیت‌های پیشرفته ویندوز سرور مانند شبکه‌های تعریف‌شده با نرم‌افزار (SDN) و مدیریت پیشرفته ذخیره‌سازی است.
-
✔️ Windows Server Essentials
نسخه Essentials برای کسب‌وکارهای کوچک طراحی شده است و معمولاً برای شرکت‌هایی با تعداد کمی از کارمندان (معمولاً تا 25 کاربر و 50 دستگاه) مناسب است. این نسخه ساده‌سازی شده و دارای قابلیت‌های محدودتر نسبت به نسخه‌های Standard و Datacenter است، اما همچنان از ویژگی‌های کلیدی ویندوز سرور برای مدیریت شبکه‌ها و دسترسی به منابع بهره می‌برد. Essentials انتخابی اقتصادی برای سازمان‌های کوچک است که به دنبال یک راه‌حل مقرون‌به‌صرفه برای مدیریت شبکه و داده‌های خود هستند.
| Windows Server 2025 Edition | Ideal for | Licensing model | CAL requirements |
|---|---|---|---|
| Datacenter | دیتاسنترهای بسیار مجازی‌سازی‌شده و محیط‌های ابری. شامل ویژگی‌هایی مانند Azure Hybrid Benefit و تعداد نامحدود سیستم‌عامل‌های مجازی (OSE) و کانتینرهای ایزوله Hyper-V است. | Core-based | Windows Server CAL |
| Standard | محیط‌های فیزیکی یا با حداقل مجازی‌سازی. ارائه‌دهنده عملکرد اصلی Windows Server. شامل دو سیستم‌عامل مجازی (OSE) یا کانتینرهای ایزوله Hyper-V است. | Core-based | Windows Server CAL |
| Essentials | کسب‌وکارهای کوچک با حداکثر ۲۵ کاربر و ۵۰ دستگاه | Specialty servers (server license) | No CAL required |
تغییرات مجوز برای ویندوز سرور 2025
با معرفی ویندوز سرور 2025، مایکروسافت رویکرد جدیدی را در زمینه مجوزها ارائه می‌دهد که شامل دو مدل اصلی است: مدل سنتی مجوز دائمی و مدل جدید مبتنی بر اشتراک و پرداخت به ازای استفاده. این تغییرات به سازمان‌ها امکان می‌دهد تا انعطاف‌پذیری بیشتری در نحوه استفاده از ویندوز سرور داشته باشند، به ویژه برای کسب‌وکارهایی که نیاز به مدیریت بارهای کاری متغیر دارند.
مدل اشتراک
مدل جدید اشتراک، راه‌حل نوینی است که از طریق پلتفرم Azure صورت‌حساب می‌شود و نیازمند استفاده از Azure Arc، ابزار مدیریت چند پلتفرمی مایکروسافت برای بارهای کاری سازمانی است. این مدل به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا از سرورهای موقت استفاده کنند و به سرعت زیرساخت‌های سروری خود را بر اساس نیازهای متغیر کسب‌وکار مانند پیک‌های فصلی یا افزایش بارهای کاری خاص، مدیریت کنند. ویژگی‌های کلیدی مدل اشتراک عبارتند از:
- پرداخت به ازای استفاده: سازمان‌ها می‌توانند تنها برای منابعی که استفاده می‌کنند، هزینه بپردازند، بدون نیاز به تعهد بلندمدت در خرید سخت‌افزار یا زیرساخت‌های دائمی.
- ادغام با Azure: مدل اشتراک مستقیماً با سرویس‌های ابری Azure یکپارچه است و کاربران می‌توانند به راحتی منابع سروری را از طریق Azure Arc مدیریت و مقیاس‌بندی کنند.
- انعطاف‌پذیری بالا: این مدل به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که سرورهای خود را بر اساس نیازهای واقعی، افزایش یا کاهش دهند، بدون اینکه به سرمایه‌گذاری در سخت‌افزار بلندمدت نیاز داشته باشند.
این مدل به ویژه برای شرکت‌هایی که نیاز به انعطاف‌پذیری و مقیاس‌پذیری سریع دارند، از جمله استارت‌آپ‌ها، شرکت‌های فناوری و سازمان‌هایی با بارهای کاری پویا مناسب است.
حفظ مجوز دائمی
مایکروسافت با معرفی این مدل اشتراک جدید، همچنان به مشتریان خود امکان استفاده از مدل سنتی مجوز دائمی را می‌دهد. برخلاف برخی شایعات مبنی بر حذف کامل این مدل، مایکروسافت اعلام کرده است که مجوز دائمی همچنان در دسترس خواهد بود و برای سازمان‌هایی که تمایل به داشتن مالکیت کامل بر سرورها و زیرساخت‌های خود دارند، گزینه‌ای پایدار باقی می‌ماند. این مدل، مانند گذشته، شامل:
- پنج سال پشتیبانی استاندارد: که به سازمان‌ها امکان دسترسی به به‌روزرسانی‌های امنیتی و ویژگی‌های جدید را می‌دهد.
- پنج سال پشتیبانی طولانی مدت (Extended Support): که برای سازمان‌هایی که نیاز به استفاده از سرورهای خود برای مدت طولانی‌تر دارند، ارائه می‌شود.
مدل مجوز دائمی به ویژه برای سازمان‌های بزرگی که نیاز به پایداری بلندمدت دارند و تمایل به وابستگی کمتر به خدمات ابری دارند، مناسب است. بسیاری از شرکت‌های بزرگ همچنان از این مدل برای تضمین مالکیت کامل بر داده‌ها و زیرساخت‌های خود استفاده می‌کنند، به ویژه در صنایعی که نیازهای امنیتی خاص دارند.
این تغییرات در مدل مجوزدهی ویندوز سرور 2025، نشان‌دهنده تعهد مایکروسافت به انعطاف‌پذیری و پشتیبانی از بارهای کاری متنوع است. با معرفی مدل اشتراک، سازمان‌ها می‌توانند با هزینه‌های عملیاتی پایین‌تر و بدون تعهدات بلندمدت، زیرساخت‌های خود را مقیاس‌بندی کنند. در عین حال، حفظ مدل مجوز دائمی، تضمین می‌کند که مشتریانی که به پایداری بلندمدت نیاز دارند، همچنان گزینه‌ای مناسب برای مدیریت سرورهای خود در اختیار داشته باشند.
ویندوز سرور 2025 با تحولات چشمگیر در حوزه امنیت، مقیاس‌پذیری و پشتیبانی از فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی، گامی رو به جلو برای زیرساخت‌های سروری مدرن است. این نسخه نه‌تنها به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا امنیت شبکه و داده‌های خود را در سطح بالاتری حفظ کنند، بلکه با ادغام با ابزارهایی نظیر Azure Arc و ویژگی‌های ترکیبی، انعطاف‌پذیری بیشتری در مدیریت منابع و بارهای کاری ارائه می‌دهد. پشتیبانی از بارهای کاری مبتنی بر هوش مصنوعی و بهبود عملکرد سیستم‌ها، نشان‌دهنده تعهد مایکروسافت به آینده‌نگری و پاسخ به نیازهای روزافزون سازمان‌ها در دنیای دیجیتالی است.
با ویندوز سرور 2025، شرکت‌ها قادر خواهند بود تا زیرساخت‌های خود را با کارایی بالاتر، امنیت بیشتر و انعطاف‌پذیری لازم برای مواجهه با چالش‌های جدید، مدیریت کنند. این نسخه یک نقطه عطف مهم در مسیر تکامل زیرساخت‌های سازمانی است و به‌ویژه برای آن‌هایی که به دنبال پیشگام بودن در استفاده از تکنولوژی‌های نوین هستند، یک انتخاب ایده‌آل به شمار می‌آید.
