پارتیشن بندی (Partitioning) فرآیندی است که طی آن فضای ذخیرهسازی یک هارد دیسک به بخشهای جداگانه و مجزا تقسیم میشود. هر یک از این بخشها به عنوان یک پارتیشن شناخته میشوند و میتوانند به طور مستقل مدیریت و استفاده شوند. پارتیشن بندی به کاربر امکان میدهد تا دادههای خود را به صورت منظمتر سازماندهی کرده و سیستمعاملها و برنامههای مختلف را به طور مجزا نگهداری کند.
مزایای پارتیشن بندی:
سازماندهی بهتر دادهها: میتوان فایلها و برنامهها را در پارتیشنهای مختلف قرار داد تا دسترسی به آنها آسانتر شود.
افزایش کارایی: تقسیم بندی هارد دیسک میتواند به بهبود کارایی سیستم کمک کند زیرا دسترسی به دادهها سریعتر و بهینهتر انجام میشود.
امنیت دادهها: اگر یکی از پارتیشنها دچار مشکل شود، احتمالاً پارتیشنهای دیگر همچنان سالم و قابل دسترسی خواهند بود.
مدیریت آسانتر سیستمعاملها: میتوان چندین سیستمعامل را بر روی یک هارد دیسک نصب و از طریق پارتیشنهای مختلف مدیریت کرد.
هارد درایو چیست؟
هارد درایو (Hard Drive) یا هارد دیسک (Hard Disk Drive – HDD) یک دستگاه ذخیرهسازی اطلاعات است که برای نگهداری و بازیابی دادههای دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرد. این دستگاه یکی از اصلیترین اجزای هر سیستم کامپیوتری است که دادهها، سیستمعاملها، برنامهها و فایلهای کاربر را ذخیره میکند.
هارد درایو از چندین جزء اصلی تشکیل شده است:
پلاترها (Platters): دیسکهای دایرهای شکل و مغناطیسی که دادهها بر روی آنها ذخیره میشود. هر پلاتر از جنس فلز یا شیشه است و با لایهای مغناطیسی پوشانده شده است. ظرفیت هارد درایو به تعداد پلاترها و تراکم دادههای ذخیرهشده بر روی هر پلاتر بستگی دارد.
هدهای خواندن/نوشتن (Read/Write Heads): بازوهایی که بر روی پلاترها حرکت کرده و دادهها را میخوانند یا مینویسند. هر پلاتر دارای دو سطح ذخیرهسازی است و هر سطح یک هد خواندن/نوشتن دارد.
موتور چرخشی (Spindle Motor): موتوری که پلاترها را با سرعت بالا میچرخاند، معمولاً با سرعتهای 5400، 7200 یا حتی 10000 دور در دقیقه (RPM).
کنترلر هارد (HDD Controller): برد الکترونیکی که ارتباط بین هارد درایو و سیستم کامپیوتری را مدیریت میکند و دستورات را به هدهای خواندن/نوشتن میفرستد.
آکتواتور (Actuator): بازویی که هدهای خواندن/نوشتن را به مکان دقیق بر روی پلاترها حرکت میدهد.
حافظهی SSD چیست؟
SSD (Solid State Drive) یک نوع حافظه ذخیرهسازی است که از حافظه فلش برای ذخیرهسازی دادهها استفاده میکند و برخلاف هارد دیسکهای سنتی (HDD)، هیچ قطعه متحرکی ندارد. این تکنولوژی باعث شده SSDها سریعتر، مقاومتر و کارآمدتر از HDDها باشند.
اجزای اصلی SSD
حافظه فلش NAND: این حافظه، اصلیترین بخش ذخیرهسازی SSD است که دادهها را به صورت الکتریکی ذخیره میکند. این نوع حافظه میتواند دادهها را حتی در صورت قطع برق نگه دارد.
کنترلر SSD: این بخش مغز SSD است که همه عملیات خواندن و نوشتن را مدیریت میکند. کنترلر مسئول مدیریت دادهها، تخصیص بلوکهای حافظه، و بهینهسازی عملکرد SSD است.
حافظه کش (Cache): برخی از SSDها دارای حافظه کش DRAM هستند که به عنوان یک بافر موقت عمل میکند و به افزایش سرعت دسترسی به دادهها کمک میکند.
ایجاد پارتیشن در محیط ویندوز
مراحل پارتیشنبندی هارد درایو در ویندوز را میتوان به ترتیب زیر انجام داد. این راهنما برای ویندوز 10 و 11 تقریباً مشابه است:
بکاپ گرفتن از اطلاعات: قبل از شروع، مطمئن شوید که از تمام دادههای مهم خود نسخه پشتیبان گرفتهاید تا در صورت بروز مشکل، اطلاعات خود را از دست ندهید.
روی آیکون This PC راست کلیک کنید. گزینهی Manage را انتخاب کنید.
در پنجره Computer Management، از منوی سمت چپ، گزینهی Disk Management را انتخاب کنید.
دیسکی که میخواهید پارتیشنبندی کنید (مثلاً درایو C:) را انتخاب کنید.
کاهش حجم درایو (Shrink Volume): روی درایو مورد نظر (مثلاً درایو C:) راست کلیک کنید و گزینهی Shrink Volume را انتخاب کنید.
در پنجرهی باز شده، مقدار فضایی که میخواهید از درایو کم کنید را به مگابایت وارد کنید. (برای مثال، 100,000 مگابایت معادل 100 گیگابایت است). روی Shrink کلیک کنید تا حجم درایو کاهش یابد.
هماکنون درایوی با عنوان “Unallocated” در کنار درایوی اصلی شما ظاهر خواهد شد. روی آن کلیک راست کرده و گزینه “New Simple Volume” را انتخاب کنید. راهنمای جادویی “New Simple Volume” ظاهر میشود. در این راهنما، میتوانید حجم، نام، و فرمت پارتیشن را تعیین کنید. همچنین میتوانید حجم را به صورت پیشفرض تنظیم کنید.
در پنجره New Simple Volume، برای ادامه روی دکمه Next کلیک کنید.
پس از تنظیمات، روی دکمه “Next” کلیک کنید و دستورالعملهای جادویی را دنبال کنید تا پارتیشن ساخته شود.
در نهایت، روی دکمه “Finish” کلیک کنید تا عملیات تکمیل شود.
اکنون شما پارتیشن جدیدی را در هارد درایو خود ایجاد کردهاید و میتوانید از آن برای نصب سیستم عامل، ذخیره دادهها یا هر کاربرد دیگری استفاده کنید.
آموزش حذف پارتیشن در محیط ویندوز
ادغام پارتیشنها در ویندوز میتواند برای بهینهسازی استفاده از فضای ذخیرهسازی و سادهتر کردن مدیریت درایوها مفید باشد. اینجا مراحل ادغام پارتیشنها را مرحله به مرحله شرح میدهم:
ابتدا به “Disk Management” در ویندوز بروید. برای این کار میتوانید روی آیکون “This PC” راست کلیک کرده و گزینه “Manage” را انتخاب کنید، سپس در منوی سمت چپ به “Disk Management” بروید.
پس از باز شدن پنجره Disk Management، در لیست درایوها پارتیشنی که میخواهید حذف کنید را پیدا کنید.
روی پارتیشن مورد نظر کلیک راست کنید و گزینه “Delete Volume” را انتخاب کنید. توجه داشته باشید که با این کار تمامی دادههای موجود در این پارتیشن حذف خواهند شد.
پس از حذف پارتیشن، فضای آن به عنوان اختصاص نیافته و به رنگ دیگری مشخص میشود. اکنون میتوانید این فضا را به سایر پارتیشنها اضافه کنید یا با آن پارتیشن جدیدی بسازید.
آموزش ادغام پارتیشن ها در محیط ویندوز
بر روی پارتیشن دیگری که میخواهید فضای آن را افزایش دهید کلیک راست کرده و گزینه “Extend Volume” را انتخاب کنید.
در پنجره جدیدی که باز میشود، میتوانید مقداری که میخواهید به این پارتیشن اضافه کنید را وارد کنید. این مقدار باید در حد فضای خالی موجود در درایو باشد.
پس از وارد کردن مقدار، کلیک روی “Next” و سپس “Finish” را انجام دهید تا فرآیند ادغام پارتیشنها تکمیل شود.
برای مشاهده تغییرات، ممکن است نیاز به ریستارت سیستم باشد، بنابراین پس از انجام تغییرات، سیستم را ریاستارت کنید.
با انجام این مراحل، شما پارتیشنهای مختلف را با هم ادغام کرده و فضای آنها را بهینهسازی کردهاید. این کار میتواند به مدیریت بهتر فضای ذخیرهسازی کمک کند و از تجزیهوتحلیل پیچیده درایوها جلوگیری کند. اما حتما پیش از ادغام پارتیشنها اطمینان حاصل کنید که تمامی دادههای مهمتان بکآپ گرفته شدهاند، زیرا این فرایند ممکن است به دادههای شما آسیب برساند.